اضطراب؛ انواع، علائم و روش های پیشگیری و درمان - تور روسیه ارزان

اختلالات اضطرابی دسته ای از اختلالات حوزه سلامت روان را تشکیل می دهند که منجر به عصبی شدن بیش از حد، ترس، دلهره و نگرانی می شوند.

این نوع از اختلالات چگونگی پردازش احساسات و رفتار شما را تا حدود زیادی تغییر می دهند و بعلاوه باعث بروز برخی از علائم جسمی می شوند. اگرچه اضطراب خفیف می تواند فقط حسی مبهم و ناخوشایند باشد، اما اضطراب شدید می تواند زندگی روزمره شما را تحت تأثیر جدی خود قرار دهد و باعث بروز اخلال در ابعاد مختلف زندگی شود.

انجمن روان شناسی آمریکا (APA) اضطراب را چنین توصیف می نماید: احساسی آمیخته از تنش، افکار نگران نماینده و تغییرات جسمانی مانند افزایش فشار خون.

امروزه با توسعه صنعت و افزایش سطح تنش و فشار در ابعاد مختلف زندگی انسان، از جمله فشارهای کاری، مالی و تحصیلی، اختلالات اضطرابی انسان های زیادی را در سراسر دنیا تحت تأثیر خود قرار می دهند. در واقع این نوع اختلالات شایع ترین گروه از بیماری های روانی در سرتاسر دنیا هستند. با این حال، تنها 36.9 درصد از افراد مبتلا به اختلال اضطراب تحت درمان قرار می گیرند.

آشنایی با تفاوت بین احساس اضطراب عادی و سالم و اختلالات اضطرابی ناسالم که نیاز به مراقبت پزشکی دارد می تواند به شما یاری کند تا در ابتدا این بیماری را شناسایی کنید و سپس درمان مناسب را دریافت کنید.

در ادامه این مقاله از خبرنگاران مگ نکات ساده ای ارائه شده که می تواند به شما یاری کند تا تفاوت بین اضطراب سالم و اختلالات اضطرابی را تشخیص داده و با انواع مختلف اضطراب و گزینه های درمانی موجود آشنا شوید. با ما همراه باشید.

اضطراب چیست و چه زمانی به درمان نیاز دارد؟

اگرچه اضطراب می تواند باعث احساس ناراحتی و پریشانی شود، اما باید به خاطر داشت که همواره یک بیماری پزشکی محسوب نمی شود.

وقتی شما با عواملی که احتمال آسیب رساندن به شما را دارند روبه رو می شوید و یا حتی عواملی که می توانند برای شما نگران نماینده باشند، بروز احساس اضطراب نه تنها امری طبیعی است بلکه برای بقا هم لازم است.

از نخستین روزهای حیات بشر، در زندگی مبتنی بر شکار، خطرهای فراوان محیطی، زنگ هشدارهایی را در بدن انسان ایجاد کردند تا بتواند امکان فرار و بقا را برای او امکان پذیر نمایند. این هشدارها هنوز به صورت افزایش ضربان قلب، تعریق و افزایش حساسیت به محیط اطراف قابل مشاهده است.

در واقع این خطرات محیطی باعث ترشح حجم زیادی از آدرنالین می شود؛ یک هورمون و پیغام رسان شیمیایی در مغز که به نوبه خود باعث ایجاد واکنش های اضطراب آور در فرآیندی به نام پاسخ جنگ یا گریز می شوند. این امر شما را برای مقابله فیزیکی یا فرار از تهدیدهای احتمالی و با هدف بقا آماده می نماید.

امروزه برای بسیاری از ما، فرار از دست حیوانات عظیم تر و خطرات محیطی، نگرانی کمتری نسبت به انسان های اولیه ایجاد می نماید. در دوره ما اضطراب ها بیشتر حول محور کار، پول، زندگی خانوادگی، سلامتی و سایر موضوعات حیاتی است که توجه شما را می طلبد بدون اینکه حل کردنشان لزوما به واکنش جنگ یا گریز نیاز داشته باشد.

احساس عصبی بودن قبل از اتفاقات مهم زندگی یا در موقعیت های سخت، بازتاب طبیعی واکنش اصلی جنگ یا گریز است که آن را از اجداد خود به ارث برده ایم. این واکنش طبیعی بدن هنوز هم می تواند برای بقا ما ضروری باشد. به اسم مثال اضطراب از برخورد با ماشین های در حال حرکت هنگام عبور از خیابان، باعث می شود که شما به طور غریزی هر دو طرف خیابان را در هنگام عبور برای جلوگیری از خطرات بالقوه آنالیز کنید.

اختلالات اضطرابی

گاهی اوقات طول مدت یا شدت احساس اضطراب می تواند با عامل اصلی تحریک نماینده اضطراب یا فشار روانی متناسب نباشد. در این حالت علائم جسمانی مانند افزایش فشار خون و حالت تهوع هم ممکن است ایجاد شود. در واقع در این مواقع پاسخ های اضطرابی از سطح خود فراتر رفته و به یک اختلال اضطرابی تبدیل می شوند.

انجمن روان شناسان آمریکا مهم ترین ویژگی افراد مبتلا به اختلال اضطراب را چنین توصیف می نماید: دارای افکار یا نگرانی های ناگهانی و مکرر هستند. در واقع وقتی اضطراب به مرحله اختلال برسد، می تواند عملکرد روزانه شما را مختل کند.

علائم

اگر چه تشخیص اختلالات اضطرابی به عوامل متعددی بستگی دارد، اما علائم اختلال اضطراب عمومی (GAD) اغلب شامل زیر است؛

• بی قراری و احساس در خطر بودن
• احساس نگرانی غیر قابل کنترل
• تحریک پذیری افزایش یافته
• مسائل مربوط به تمرکز
• مسائل خواب، مانند مسائل در به خواب رفتن یا بیدار شدن های مکرر در طی شب

اگرچه این علائم ممکن است در زندگی روزمره طبیعی باشد، اما افراد مبتلا به اختلال اضطراب عمومی آن ها را به صورت همیشگی یا شدید تجربه می نمایند. اختلال اضطراب عمومی می تواند به صورت یک نگرانی مبهم و ناراحت نماینده یا اضطراب شدیدی که زندگی روزمره را مختل می نماید، ظاهر شود.

انواع اضطراب

اختلال هراسی (پانیک) نوعی اختلال اضطراب محسوب می شود.

راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات سلامت روان (ویرایش پنجم)، اختلالات اضطرابی را به چند نوع اصلی طبقه بندی می نماید.

در نسخه های قبلی این راهنما، اختلالات اضطرابی شامل وسواس و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و بعلاوه اختلال استرس حاد بود. با این حال، این کتابچه راهنما دیگر این مسائل مربوط به سلامت روان را در زیر گروه اضطراب طبقه بندی نمی نماید.

انواع اختلال اضطرابی

1. اختلال اضطراب عمومی

این اختلال یک اختلال مزمن است و شامل اضطراب بیش از حد، طولانی مدت و نگرانی درباره وقایع، اشیا، و موقعیت های مختلف زندگی است. اختلال اضطراب عمومی شایع ترین اختلال اضطرابی است و افراد مبتلا به این اختلال همواره قادر به شناسایی دلیل اضطراب خود نیستند.

2. اختلال وحشت

حملات کوتاه یا ناگهانی وحشت و ترس شدید، جزء ویژگی های اصلی اختلال وحشت محسوب می شوند. این حملات می توانند منجر به لرزش دست ها یا سایر نقاط بدن، احساس گیجی، سرگیجه، حالت تهوع و مسائل تنفسی شوند. حملات وحشت معمولا وقتی اتفاق می افتند به سرعت تشدید می شوند و پس از 10 دقیقه به اوج خود می رسند. بعلاوه، حملات وحشت ممکن است ساعت ها به طول بیانجامند.

اختلالات وحشت یا هراسی معمولا پس از تجربیات ترسناک یا استرس طولانی مدت رخ می دهند اما گاهی اوقات ممکن است بدون محرک این چنینی هم رخ بدهند. فردی که دچار حمله وحشت می شود ممکن است آن را به اسم یک بیماری جسمانی مهلک سوء تفسیر کند و برای جلوگیری از این نوع حملات در آینده، تغییرات زیادی را در رفتار خود ایجاد کند.

3. فوبیا یا ترس خاص

این مسأله شامل ترسی غیر منطقی و اجتناب از یکشی یا موقعیت خاص است. فوبیا مانند سایر اختلالات اضطرابی نیست، زیرا به دلیل مشخصی مربوط می شود.

فرد مبتلا به فوبیا ممکن است از این مسأله آگاه باشد که ترسش غیر منطقی یا شدید است اما قادر به کنترل احساس اضطراب خود در مجاورت عامل ایجاد نماینده ترس نیست. عوامل ایجاد نماینده هراس از موقعیت ها و حیوانات گرفته تا اشیا روزمره ممکن است متفاوت باشد.

4. ترس از فضای بسته یا آگورافوبیا

این مسأله شامل ترس و اجتناب از مکان ها یا موقعیت هایی است که خارج شدن و فرار از آن ها سخت است یا اینکه در صورت گرفتار شدن در آن ها کسی برای یاری رسانی نباشد. فرد مبتلا به آگورافوبیا ممکن است از ترک خانه یا استفاده از آسانسور و حتی از استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی ترس داشته باشد.

5. سکوت انتخابی

این مسأله نوعی اضطراب است که برخی از بچه ها با آن روبه رو می شوند و در آن قادر به مکالمه در مکان ها یا موقعیت هایی خاصی مانند مدرسه نیستند. با این حال ممکن است این افراد در مجاورت نزدیکان و آشنایان خود مهارت های کلامی و ارتباطی بسیار خوبی داشته باشند. در واقع اختلال سکوت انتخابی شکل شدید هراس اجتماعی است.

6. اختلال اضطراب اجتماعی

این مسأله شامل ترس از قضاوت منفی دیگران در موقعیت های اجتماعی یا خجالت کشیدن از قرار گرفتن در موقعیت های عمومی است. اختلال اضطراب اجتماعی شامل طیف وسیعی از احساسات مانند ترس از صحبت کردن در جمع، ترس از صمیمیت با دیگران و اضطراب ناشی از تحقیر و طرد شدن است.

این اختلال می تواند باعث شود تا شما از موقعیت های اجتماعی و ارتباطات انسانی پرهیز کنید تا جایی که زندگی روزمره برایتان سخت و سخت شود.

7. اختلال اضطراب جدایی

این مسأله شامل تجربه کردن سطح بالایی از اضطراب پس از جدایی از شخص یا مکانی است که احساس امنیت یا ایمنی را برای شما فراهم می نماید. در واقع احساس جدایی ممکن است در برخی اوقات منجر به بروز علائم وحشت شود.

دلیل بروز اضطراب

دلایل بروز اختلالات اضطرابی پیچیده است. بسیاری از آن ها ممکن است یک باره رخ دهد، برخی ممکن است منجر به بروز اختلالات دیگر شود و برخی دیگر ممکن است منجر به اختلال اضطرابی نشوند مگر اینکه اختلال یا بیماری دیگری هم وجود داشته باشد.

دلایل احتمالی بروز این اختلالات به ظرح زیر هستند؛

• عوامل استرس زای محیطی، مانند مسائل در محل کار، مسائل در روابط یا مسائل خانوادگی
• ژنتیک، یعنی اگر در بین اعضای خانواده شما افرادی دیگری هم با اختلال اضطراب دست و پنجه نرم نمایند، احتمال بیشتری وجود دارد که خود شما هم به این اختلال مبتلا شوید.
• عوامل پزشکی، به این معنی که اضطراب ممکن است در نتیجه علائم یک بیماری زمینه ای دیگر باشد یا جزء اثرات جانبی یک دارو یا حتی در نتیجه استرس یک جراحی فشرده یا نقاهت طولانی مدت.
• ساختار بیوشیمی مغز؛ بسیاری از روان پزشکان اختلالات اضطرابی را در نتیجه به هم ریختگی تعادل هورمون ها و سیگنال های الکتریکی در مغز تعریف می نمایند.
• ترک مواد مخدر که تأثیرات آن ممکن است باعث تشدید علائم اضطراب در شما شود.

درمان اضطراب

درمان های متداول برای این اختلالات شامل ترکیبی از روان درمانی، رفتاردرمانی و درمان دارویی است.

وابستگی به الکل، افسردگی یا سایر شرایط دیگر ممکن است گاهی اوقات چنان تأثیری در سلامت روانی شما داشته باشند که درمانگر درمان اختلال اضطرابی شما را به بعد از درمان این گونه مسائل زمینه ای موکول کند.

روش های خود مراقبتی

یوگا می تواند اثرات اختلال اضطرابی را کاهش دهد.

گاهی شما می توانید در خانه خود و بدون نظارت بالینی، اختلال اضطرابی خفیف تا سطح میانه را درمان کنید. با این حال، ممکن است خود درمانی درباره اختلالات اضطرابی شدید یا طولانی مدت مؤثر نباشد.

چندین تمرین مفید و کاربردی برای یاری به شما در کنار آمدن با اختلالات اضطرابی خفیف یا کوتاه مدت وجود دارد، از جمله:

• مدیریت استرس: یادگیری مدیریت استرس می تواند به محدود کردن عوامل محرک بالقوه اضطراب یاری کند. تمام وظایف ضرب الاجل های پیش روی خود را سازماندهی کنید، کارها و وظایف خود را فهرست کنید تا کارهای دلهره آور قابل کنترل تر شده و هر از گاهی برای تقویت روحیه خود مرخصی بگیرید و به سرگرمی بپردازید.
• تکنیک های آرام سازی: فعالیت های ساده ای وجود دارند که می توانند به تسکین علائم فکری و جسمی اضطراب یاری نمایند. این روش ها شامل مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق، استحمام طولانی، استراحت در تاریکی و یوگا است.
• تمریناتی برای جایگزینی افکار منفی با افکار مثبت: فهرستی از افکار منفی را که ممکن است در اثر اضطراب در فکر شما به وجود آمده باشند، تهیه کنید و فهرست دیگری را در کنار آن بنویسید که شامل افکار مثبت و باورپذیری است که می توانند جایگزین آن ها بشوند. ایجاد یک تصویر فکری از موفقیت در روبه رو شدن و غلبه بر یک ترس خاص هم می تواند مزایای زیادی را برای شما به همراه داشته باشد از جمله کاهش علائم اضطراب در زمانی که در آن موقعیت قرار می گیرید.
• شبکه پشتیبانی: با افراد آشنا و حامی، مانند اعضای خانواده یا دوستان خود صحبت کنید. خدمات ارائه شده در گروه های پشتیبانی هم ممکن است به صورت حضوری یا به صورت آنلاین در دسترس باشد.
• ورزش: انجام فعالیت بدنی می تواند باعث بهبود تصویر فکری تان از خودتان شود همین طور آزادسازی برخی از هورمون ها و مواد شیمیایی در مغز که احساسات مثبت شما را تحریک می نمایند.

مشاوره

یک روش استاندارد برای درمان اضطراب، مشاوره روان شناسی است. این ها می تواند شامل درمان شناختی رفتاری، روان درمانی یا ترکیبی از روش های درمانی دیگر باشد.

درمان شناختی رفتاری

هدف این نوع روان درمانی شناخت و تغییر الگوهای مضر فکری است که بنیان احساسات اضطراب آور و دردسرساز را تشکیل می دهند. در این فرایند، درمانگران سعی دارند که الگوهای فکری تحریف شده را محدود نموده و نحوه واکنش شما را به اشیا یا موقعیت هایی که باعث اضطرابتان می شوند، را تغییر دهند.

به اسم مثال، یک روان درمانگر شناختی رفتاری درباره اختلال وحشت سعی خواهد نمود تا این واقعیت را برای شما پر رنگ کند که حملات وحشت در واقع حملات قلبی نیستند. مواجهه درمانی در مورد عوامل به وجود آورنده ترس و عوامل محرک اضطراب هم می تواند بخشی از جلسه درمان شناختی رفتاری باشد. این مسأله شما را ترغیب می نماید تا با ترس خود مقابله کنید و حساسیت خود را به عوامل معمول اضطراب آور کاهش دهید.

درمان دارویی

چندین نوع داروی مختلف برای مدیریت اضطراب وجود دارد.

داروهایی که می توانند برخی از علائم جسمی و روحی شما را کنترل نمایند شامل داروهای ضد افسردگی، بنزودیازپین ها، سه حلقه ای ها و بتا بلاکرها هستند.

بنزودیازپین ها

پزشک معالج ممکن است این ها را برای برخی از افراد خاصی که اضطر اب دارند تجویز کند، اما باید توجه داشت که این خانواده دارویی بسیار اعتیادآور هستند. این داروها به جز خواب آلودگی و وابستگی احتمالی، عوارض جانبی زیادی ندارند. دیازپام یا والیوم نمونه ای از بنزودیازپین ها هستند که معمولا تجویز می شوند.

داروهای ضد افسردگی

این داروها معمولا به درمان اضطر اب هم یاری می نمایند، حتی اگر هدف اصلی آن ها درمان افسردگی باشد. پزشکان غالبا از مهارنماینده های بازجذب سروتونین (SSRI) استفاده می نمایند که عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای ضد افسردگی قدیمی دارند اما با آغاز درمان احتمال ایجاد لرزش در بدن، حالت تهوع و اختلال عملکرد جنسی هم وجود دارد.

داروهای ضد افسردگی دیگر شامل فلوکستین یا پروزاک، و سیتالوپرام است.

داروهای سه حلقه ای

این دسته از داروها نسبت به مهارنماینده های بازجذب سروتونین قدیمی تر است و برای درمان بیشتر اختلالات اضطر ابی به غیر از اختلال وسواس فکری عملی کاربرد دارد. این گروه از داروها ممکن است برخی عوارض هم به همراه داشته باشند، از جمله سرگیجه، خواب آلودگی، خشکی دهان و افزایش وزن. ایمی پرامین و کلومیپرامین دو نمونه از داروهای سه حلقه ای هستند.

داروهای دیگری که پزشکان ممکن است برای درمان اضطر اب استفاده نمایند شامل سه دسته زیر است؛

• مهار نماینده های مونوآمین اکسیداز (MAOI)
• مسدود نماینده های بتا
• بوسپیرون

در صورت شدید شدن عوارض جانبی هر داروی تجویز شده، باید آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

پیشگیری

روش هایی برای کاهش خطر ابتلا به اختلالات اضطر ابی وجود دارد. به یاد داشته باشید که احساس اضطر اب یک عامل طبیعی در زندگی روزمره است و تجربه آن همواره نشان دهنده وجود یک اختلال سلامت روان نیست.

برای یاری به تعدیل احساسات اضطر ابی مراحل زیر را انجام دهید؛

• مصرف کافئین، چای، نوشابه و شکلات را کاهش دهید.
• قبل از استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC) یا داروهای گیاهی، از نظر وجود هرگونه ماده شیمیایی که باعث تشدید علائم اضطر اب می شود، با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• یک الگوی خواب منظم داشته باشید.
• از مصرف الکل، حشیش و انواع دیگر مواد مخدر خودداری کنید.

نکته پایانی

اضطر اب به خودی خود یک مشکل پزشکی نیست بلکه یک احساس طبیعی است که برای زنده ماندن انسان، هنگامی که در معرض خطر قرار می گیرد حیاتی است.

اختلالات اضطر ابی به حالت هایی اطلاق می شود که واکنش شما نسبت به عوامل ایجاد اضطر اب، متناسب نباشد یا اغراق آمیز باشد. انواع مختلفی از اختلال اضطر اب وجود دارد، از جمله اختلال فوبیا، ترس و اضطر اب اجتماعی.

درمان اضطر اب شامل ترکیبی از روش های مختلف درمانی است؛ درمان های دارویی، مشاوره و یا اقدامات خودیاری.

یک سبک زندگی سالم و فعال با یک رژیم غذایی متعادل هم می تواند احساس اضطر اب را تا حدود زیادی کنترل کند.

منبع: Medical News Today