خروج ایتالیا از طرح کمربند و جاده، بازی به نفع آمریکا رقم خورد؟ - تور روسیه ارزان

به گزارش خبرنگاران ، وزیر دفاع ایتالیا اظهار داشت که رم در پی خروج از طرح کمربند و جاده چین است اما نمی خواهد خروج از این طرح به روابط میان دو کشور آسیب برساند.

گیدو کروستو به روزنامه ایتالیایی Corriere della Sera گفت: تصمیم برای پیوستن به جاده ابریشم اقدامی فی البداهه بود که صادرات چین به ایتالیا را افزایش داد بدون اینکه تأثیری مشابه بر صادرات ایتالیا به چین داشته باشد. ما فقط پرتقال به چین صادر کردیم، در حالی که آنها صادرات به ایتالیا را در 3 سال سه برابر کردند.

کروستو اضافه کرد: مسئله امروز این است که چگونه می توان از طرح کمربند و جاده بدون آسیب رساندن به روابط با پکن عقب نشینی کرد. زیرا درست است که چین یک رقیب است، اما یک شریک نیز هست.

بحث در خصوص خروج ایتالیا از طرح کمربند و جاده مساله تازهی نیست. پیشتر نیز در ماه مه جورجیا ملونی نخست وزیر این کشور درباره مذاکره با چین برای خروج از این طرح صحبت هائی نموده بود. وی گفت که این کشور می تواند بدون اینکه بخشی از طرح کمربند و جاده باشد از روابط خوبی با چین برخوردار باشد.

>>>

ابتکار کمربند و راه چین سلطه یا تعامل؟

قدرت نرم چین در خاورمیانه و آفریقا/ پکن با چه فرمولی نفوذ می نماید؟

ایتالیا در سال 2019 - در زمان نخست وزیری جوزپه کونته- تنها عضو G 7 بود که به طرح کمربند و جاده چین پیوست. این اقدام رم برای پکن یک پیروزی دیپلماتیک در برابر غرب بود به همین علت نقدها تندآمریکا و اتحادیه اروپا را در پی داشت.

غرب به تصمیم ایتالیا برای پیوستن به طرح کمربند و جاده واکنش منفی نشان داد، زیرا آنها آن را یک اشتباه استراتژیک می دانستند که موضع جمعی آنها را در قبال چین تضعیف می نماید. آنها بعلاوه نگران بودند که ایتالیا به چین وابسته و در برابر نفوذ این کشور آسیب پذیر گردد.

بعضی از آنها، مانند فرانسه و آلمان، کوشش کردند ایتالیا را از امضای قرارداد منصرف نمایند، در حالی که بعضی دیگر، مانند ایالات متحده و انگلیس، ناامیدی و نگرانی خود را ابراز کردند اما ایتالیا علی رغم همه این مخالفت ها کمربند و جاده را فرصتی برای بهره مندی از سرمایه گذاری چین در نظر گرفت و به این طرح پیوست.

لازم به ذکر است قرار است در مارس 2024 تفاهم نامه کمربند و جاده بین ایتالیا و چین به طور اتوماتیک تمدید گردد مگر اینکه ایتالیا درخواست رسمی برای خروج از آن را تا دسامبر امسال ارائه کند. نکته مهم این است که پیوستن ایتالیا به طرح کمربند و جاده بر اساس یک یادداشت تفاهم است نه یک قرارداد؛ بنابراین خروج رم از این طرح هیچ پیامد قانونی برای ایتالیا در پی نخواهد داشت.

طرح کمربند و جاده چیست؟

طرح کمربند و جاده یا جاده ابریشم تازه در سال 2013 به وسیله شی جین پینگ رئیس جمهور چین مطرح شد. این طرح بخشی از استراتژی دنیای پکن برای توسعه و ایجاد شبکه های تجاری و زیرساختی است که آسیا را به اروپای مرکزی و شرقی و آفریقا در امتداد و فراتر از مسیرهای جاده ابریشم باستانی متصل می نماید. این طرح شامل موجی از سرمایه گذاری های چین برای پروژه های زیرساختی بزرگ در سراسر دنیا است تا صدور کالاهای چینی را به بازارهای دورتر سرعت بخشد. چین 138 کشور و 30 سازمان بین المللی را در این ابتکار درگیر نموده است. پروژه های زیرساختی این طرح شامل توسعه بنادر، خطوط راه آهن، بزرگراه ها، نیروگاه ها، صتایع هوائی و مخابرات است.

ایالات متحده و متحدان اصلی آن به این پروژه با شک و تردید می نگرند، زیرا آنها این طرح را باعث افتادن کشورها به تله بدهی و یک مکانیسم غارتگرانه برای به چالش کشیدن منافع غرب و نفوذ ژئوپولتیک و استراتژیک چین می دانند. در مقابل موافقان این طرح، آن را راهی برای ارتباط بین کشورهای پیشرفته و کشورهای در حال توسعه و یاری به رشد مالی این کشورها و رونق تجارت بین المللی می دانند.

واکنش چین به تصمیم خروج ایتالیا

خروج ایتالیا از طرح کمربند و جاده یک شکست دیپلماتیک بزرگ برای پکن خواهد بود. درست به همین علت از زمانی که ایتالیا اعلام نموده است که خواهان خروج از این طرح است پکن کوشش های دیپلماتیکی را شروع نموده است تا رم را به تمدید قرارداد متقاعد کند.

وزارت خارجه چین در این مورد گفته است: چین و ایتالیا باید پتانسیل همکاری خود را در چارچوب طرح کمربند و جاده بیشتر مورد آنالیز قرار دهند و همکاری های سودمند دوجانبه را تقویت نمایند تا نتایج همکاری ثمربخش تر را جستجو نمایند.

بعلاوه سفیر چین در ایتالیا در این موردگفت: اگر ایتالیا تصمیم بگیرد از طرح کمربند و جاده، پلتفرمی که نشان دهنده اعتماد متقابل سیاسی و همکاری استراتژیک با چین است، خارج گردد تأثیر منفی بر وجهه، اعتبار و همکاری چین با ایتالیا خواهد داشت و آب سردی بر همکاری در زمینه های مختلف مانند سیاست خواهد ریخت.

جیا با تاکید بر اینکه چین یک شریک غیرقابل جایگزین و فرصت توسعه است که نباید آن از دست داد، اضافه کرد: طرح کمربند و جاده نتیجه احترام متقابل طولانی مدت بین دو کشور است. که اهمیت آن فقط شامل سطح مالی نیست.

جیا بعلاوه گفت: زمانی که کشورهای سراسر دنیا با همکاری چین پا روی پدال گاز می گذارند، بدیهی است که پا گذاشتن روی ترمز و درگیر کردن دنده عقب گزینه خوبی نیست.

نارضایتی ایتالیا

نخست وزیر وقت ایتالیا، جوزپه کونته زمانی که به طرح کمربند و جاده پیوست امیدوار بود که این توافق به اقتصاد ضعیف ایتالیا یاری کند، اما طی چهار سال گذشته این طرح سود چندانی برای ایتالیا نداشته است، به طوری که بر اساس گزارش آژانس تجارت ایتالیا، صادرات چین به ایتالیا از سال 2019 تا 2022، 51 درصد افزایش یافته است، در حالی که واردات چین از ایتالیا در همان سال ها تنها 26 درصد افزایش یافته است. جالب اینجاست که صادرات شرکای تجاری اصلی ایتالیا در منطقه یورو یعنی فرانسه و آلمان، به چین بدون اینکه بخشی از طرح کمربند و جاده باشند، بسیار بیشتر از ایتالیا است.

بعلاوه سرمایه گذاری مستقیم خارجی چین در ایتالیا از 650 میلیون دلار در سال 2019 به 20 میلیون دلار در سال 2020 و 33 میلیون دلار در سال 2021 کاهش یافته است. این در حالی است که در سال 2020 چین در آلمان 1.9 میلیارد دلار و در فرانسه 1.8 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی داشته است.

طرح کمربند و جاده نه تنها از نظر مالی موجبات خشنودی دولت ایتالیا را فراهم نیاورده است بلکه نگرانی های فرهنگی نیز برای این دولت به بار آورده است. باید توجه داشته باشیم که همکاری رسانه ای بخشی از توافقنامه کمربند و جاده است. رسانه های بزرگ ایتالیایی، از جمله شرکت پخش ایتالیا و بزرگترین شبکه تلویزیونی خصوصی ایتالیا یعنی Mediaset Group، همگی قراردادهای مبادله محتوا با رسانه های رسمی چین امضا نموده اند؛ اما این توافق ها برای دو طرف سودمند نبوده است زیرا پکن عملاً اجازه پخش برنامه های هیچ رسانه ایتالیایی را در چین نداده است این در حالی است که رسانه های چینی محتواهای متناسب با ایدئولوژی کمونیستی خود را مدام در ایتالیا پخش و آن را تبلیغ می نمایند.

تغییر بازی به نفع آمریکا

رم اینک تصمیم گرفته است تا با دست کشیدن از طرح کمربند و جاده پیوندهای خود با متحدان سنتی اش از جمله آمریکا را تقویت کند، این کار با توجه به اینکه روابط پکن با واشنگتن در شرایط بحرانی است بدون شک واکنش تند چین را به همراه خواهد داشت. بنابر این آمریکا آماده خواهد بود تا بعد از خروج ایتالیا از توافق، تمام قد پشت سر رم قرار گیرد.

واقعیت این است که یکی از دلایلی که باعث شد ایتالیا از اتحاد با آمریکا ناامید و نسبت به تعهدات امنیتی این کشور به اتحادیه اروپا دلسرد گردد و به چین پناه ببرد، سیاست های ترامپ در قبال ناتو و اتحادیه اروپا بود. بنابر این اینک که دولت آمریکا از آن تصمیمات فرسنگ ها فاصله گرفته است کوشش خواهد نمود تا در رقابت با چین برای ایجاد فاصله بین رم و پکن فرصت های تازه ای برای ایتالیا ایجاد کند و خلا ناشی از کاهش روابط تجاری با چین را برای این کشور پر کند. بدون شک خروج کشوری مانند ایتالیا از طرح چین برای ایالات متحده بسیار مهم است و کاخ سفید از تمام ابزارهای موجود برای رسیدن به این هدف استفاده خواهد نمود.

311311